کد خبر: ۸۸۳۱
نوروز با تاریخ انقلاب اسلامی؛ بخش دوم

فیلم| محمدرضا پهلوی سردرگم میان اختلاف نظر آمریکایی‌ها

در آخرین ماه‌های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی بین سیاستمداران ایالات متحده در ارتباط با چگونگی حمایت از رژیم پهلوی اختلافاتی وجود داشت. فرستادن ژنرال هایزر به ایران در واقع آخرین حمایت آمریکا از شاه بود. به اعتقاد هایزر همین اختلاف نظر و دوگانگی باعث گردید ماموریت وی به شکست و رسوایی ختم شود. این فیلم روایتی دست اول از سفر هایزر به ایران است و برای نخستین بار مصاحبه هایی با او، شاه و درباریان را درباره این سفر به تصویر کشیده است.
سه‌شنبه ۰۷ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۷:۰۴

پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ فرستادن ژنرال هایزر به ایران در واقع آخرین حمایت آمریکا از شاه بود. تا سال 1357 محمدرضا پهلوی تمامی راه‌های خشونت‌آمیز و مسالمت‌آمیز را به اجرا درآورده بود. نه اقدامات سرکوبگرایانه و نه سیاست‌های دولت «آشتی ملی» شریف امامی و نه دولت نظامی ارتشبد ازهاری هیچ کدام نتواستند مانع سقوط رژیم پهلوی گردند.

اعتصابات و تظاهرات گسترده مردمی وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور را با بحران مواجه کرده بود. بدین ترتیب دستگاه سیاست خارجی آمریکا به فکر راه‌حلی برای حفظ قدرت حکومت پهلوی، متحد خود در منطقه افتاد. ایده مسئولان سیاست خارجی آمریکا در این زمینه متفاوت بود. شاید حتی بتوان گفت در این دوره بین سیاستمداران ایالات متحده (رئیس جمهور، وزارت خارجه، شورای امنیت ملی و وزارت دفاع) در ارتباط با چگونگی حمایت از رژیم پهلوی اختلافاتی وجود داشت.

هایزر پس از ورود به تهران در سفارت آمریکا مستقر شد. او روزها اوقات خود را در مرکز ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران یا دفتر مستشاران نظامی آمریکا به رفت و آمدهای بین کاخ سلطنتی و سفارت آمریکا می‌گذراند. هایزر و سولیوان یادداشت‌ها و مطالعات روزانه خود را با یکدیگر مبادله می‌کردند. سپس سولیوان با مقامات وزارت خارجه و هایزر با رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا، دیوید جونز، و هارولد براون وزیر دفاع گفت‌وگوی تلفنی انجام می‌دادند و از این طریق دستورها و راهکارهای لازم را جهت استمرار مأموریت خود دریافت می‌داشتند. آن دو پس از تماس با واشنگتن یادداشت‌ها و پیام‌های ارسالی از کاخ سفید را جهت هماهنگی اقدامات بعدی خود با یکدیگر مبادله می‌کردند. اما دستورهای دریافت شده چنان با یکدیگر تعارض داشت که اعجاب آنان را برمی‌انگیخت و به اعتراف سولیوان، چنان بود که گویی با دو شهر مختلف یا مقامات دو کشور متفاوت صحبت کرده‌اند.

در واقع این دوگانگی و تضاد به برداشت‌های ناشی از دو نگاه متفاوت در کاخ سفید مربوط می‌شد. از یک طرف برژینسکی و همفکرانش در شورای امنیت ملی و وزارت دفاع، به دنبال حمایت بی‌چون چرا از دولت بختیار و در نهایت اجرای کودتای نظامی بودند و از طرفی دیگر سولیوان، ونس و همکارانشان در وزارت امور خارجه امریکا معتقد بودند شکست بختیار حتمی است و آمریکا باید با انقلاب ایران و حکومت برآمده از آن کنار بیاید و به نوعی تفاهم با حکومت جدید برسد. به اعتقاد هایزر همین اختلاف نظر و دوگانگی در سیاست خارجی ایالات متحده به سقوط بختیار منجر شد و باعث گردید ماموریت وی که با اختلاف و تردید و دو دلی آغاز شده بود، به شکست و رسوایی ختم شود.

این فیلم روایتی دست اول از سفر هایزر به ایران است و برای نخستین بار مصاحبه هایی با او، شاه و درباریان را درباره این سفر به تصویر کشیده است.

این خبر را به اشتراک بگذارید:
ارسال نظرات